ضبط صداي افراد در شرايطي جرم و براي آن در قانون مجازات در نظر گرفته شده است. همچنين در مواردي که به نظر بازپرس، تفتيش و بازرسي براي کشف جرم لازم و موضوع با حفظ امنيت ملي و حقوق جامعه ارتباط داشته باشد، امکان صدور دستور شنود مجاز وجود دارد. بنابراين در غير اين صورت شنود غير مجاز محسوب شده و مجازات در پي دارد. در مجله دلتا به بررسي اين جرم و مجازات آن پرداخته شده است.
حريم خصوصي اشخاص، مانند مکالمات و تماسهاي تلفني، حريم منزل و محل کار، نامهنگاريهاي سنتي و ارسال نامه الکترونيک (ايميل) و قرار و ملاقاتهاي خصوصي، به حکم قانون اساسي و منشور حقوق شهروندي، غير قابل تعرض است. بنابراين ضبط صداي اشخاص يا تصويربرداري غير مجاز و بدون اطلاع، به حريم خصوصي اشخاص محسوب شده و قابل تعقيب کيفري است.
در پاسخ به اين سؤال که پرسيده ميشود ضبط صدا مدرک دادگاه است يا خير بايد توجه داشت که استفاده از صداي ضبط شده اشخاص به عنوان مدرک در دادگاه، قابل اعتبار نيست و حتي فردي که اقدام به ارائه صداي ضبط شده به طور غير مجاز در مراجع رسمي و دادگاه ميکند، طبق قانون قابل تعقيب کيفري و مجازات است. بنابراين ضبط صداي افراد بدون اجازه آنان جرم است.
با توجه به اينکه شنودکننده از نظر اجتماعي چه موقعيتي داشته باشد، نوع و ميزان مجازات نيز تغيير ميکند.
1. افراد عادي در صورتي که مرتکب جرم شنود غيرمجاز رايانهاي شوند، به 6 ماه تا دو سال حبس يا پرداخت جزاي نقدي از 10 تا 40 ميليون ريال يا هر دو مجازات محکوم ميشوند.
2. در صورتي که مرتکب جرم شنود غيرمجاز رايانهاي يکي از اشخاص زير باشد، به 16 ماه و يک روز حبس تا دو سال يا جزاي نقدي تا چهل ميليون ريال يا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
•کارمند دولت يا نهادهاي حکومتي و عمومي
•اعضاي نيروهاي مسلح
•متصدي يا متصرف قانوني شبکههاي رايانهاي يا مخابراتي
•جرم به صورت سازمانيافته ارتکاب يافته باشد.
در اين موارد تکرار جرم شنود غير مجاز رايانهاي براي بار سوم، محروميت از خدمات الکترونيک عمومي از يک ماه تا يک سال را در پي دارد.
3. مجازات اشخاص حقوقي خصوص جرم شنود غير مجاز رايانهاي، براي بار اول پرداخت جزاي نقدي از 120 ميليون ريال تا 240 ميليون ريال و تعطيلي از يک تا 9 ماه است.
در صورت تکرار جرم توسط شخصيت حقوقي، تعطيلي موقت از يک تا پنج سال در انتظار مرتکب خواهد بود.
مطلب پيشنهادي : براي آشنايي بيشتر با جرم تصوير برداري مخفيانه و مجازات آن مطلب “تصويربردارى مخفيانه جرم است؟” را مطالعه کنيد.